Είμαστε μάρτυρες μιας λυπηρής κατάστασης όσον αφορά την προφορική ομιλία και συνεννόηση των νέων μεταξύ τους. Το συμπέρασμα έγκειται στο ότι η νεολαία σήμερα χρησιμοποιεί στις καθημερινές τις επαφές, ένα λεξιλόγιο περιορισμένου αριθμού λέξεων. Και ακούμε λέξεις, αν είναι λέξεις, συγκεκομμένες, μίξεις ελληνικών και ξένων, άλλες προερχόμενες από την πρόοδο της τεχνολογίας, βωμολοχίες με μόνιμη χρήση μιας πασίγνωστης. Πενία, λοιπόν, λεξιλογίου και έκρηξη εκφράσεων άνευ νοήματος.

Ζούμε στην Ελλάδα, την πηγή της γλώσσας που αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως η μητέρα των γλωσσών. Η χρήση της όπως και η γραφή, ανάγονται σε βάθος χιλιετηρίδων αναλλοίωτα. Μύρια λημμάτων της μουσικής, αρμονικής, μαθηματικής, συμπαντικής γλώσσας, που δάνεισε και πλούτισε με όρους κατανοητούς στον πλανήτη, την επικοινωνία. Αυτό το αναντίρρητο και παγκοσμίως παραδεκτόν, απουσιάζει από τον τόπο μας.

Το φαινόμενο της περιορισμένης χρήσης λέξεων δεν είναι πρόσφατο, αλλά ξεκινά μεθοδευμένα από δεκαετίες. Εύκολα εντοπίζουμε τις αλλεπάλληλες επεμβάσεις και μεταβολές στο γενικότερο πλαίσιο της παιδείας που οι κυβερνήσεις έδειξαν το ενδιαφέρον τους (;;). Το εκπαιδευτικό σύστημα δέχθηκε ομοβροντίες αλλαγών περί βελτίωσης, αλλά δυστυχώς τα προκύψαντα αποτελέσματα φανερώνουν την ζημιά. Πολυδιαφημισμένα πρόσωπα του λεγόμενου πνευματικού κόσμου, καθηγητές, ακαδημαϊκούς κλπ, πέτυχαν τελικά να φτωχύνουν την γλώσσα μας. Η κατεύθυνση ήταν η εκπαίδευση και όχι η παιδεία, οπότε εννοείτε σαφώς το χάσμα που προέκυψε.

Οι γνώσεις που προσφέρονται σήμερα περικλείονται εντός στερεότυπου πλαισίου. Βέβαια η χρήση νέων όρων και ξένων λέξεων δεν απαγορεύεται ή ίσως σε πολύ λίγες των περιπτώσεων να μην μεταφράζονται πλήρως, αν και η γλώσσα μας δύναται να εξηγήσει τα πάντα και να αποδώσει κάθε νόημα. Σήμερα ξεκινώντας από το νηπιαγωγείο επισημαίνεται το πρόβλημα, απλά διότι ο/η δάσκαλος έτσι έμαθε στην πορεία του και το μεταφέρει. Δεν τον κατηγορώ ως υπαίτιο, είναι θύμα, όπως και η γλώσσα μας που βάλλεται εκ των έσω, ενώ σε ξένα εκπαιδευτήρια και χώρες, διδάσκεται η αρχαία ελληνική.

Το ανεπαρκές και συνεχώς μειούμενο λεξιλόγιο μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην εποχή των σπηλαίων και των κραυγών. Μαθαίνουμε ξένες γλώσσες, ξεχνάμε την δική μας και επιδεικνύουμε την άνετη χρήση της αγγλικής, η οποία άνευ των ελληνικών λέξεων που δανείστηκε, είναι ασήμαντη, φτωχότερη. Σημειωτέον ότι εισάγεται στα νηπιαγωγεία μας.

Το ισχύον σήμερα στην χώρα μας σύστημα εκπαίδευσης φονεύει την γλώσσα, περιορίζει την γνώση και ελέγχει την σκέψη. Απαιτείται μια άρδην ανατροπή στο φάσμα της παιδείας. Και αρχή από τις υποτυπώδεις σχολικές υποδομές. Το σχολείο πρέπει να έλκει τον μαθητή και ο εκπαιδευτικός όλων των βαθμίδων να εκτελεί χρέη παιδαγωγού, πέραν της μεταφοράς ψυχρής γνώσεως.

Το περιβάλλον του σχολείου, ο χώρος και ο εξοπλισμός, πρέπει να οξύνει την σκέψη των νέων προς απόκτηση και κατανόηση όλων των παραμέτρων που χαρακτηρίζουν τον βίο μας. Ο εκπαιδευτικός ξεφεύγει από την δημοσιοϋπαλληλική ιδιότητα, γίνεται οδηγός και συνοδοιπόρος των μαθητών για το μέλλον τους. Η προσπάθεια είναι ο νέος να αντιληφθεί την άμεση σχέση του με την δύναμη της κριτικής και δημιουργικής φαντασίας, διότι είναι αναπόσπαστο μέλος και ο πρώτος παράγων που θα φθάσει σε ανώτερα πεδία αντίληψης του ΚΌΣΜΟΥ.

Με τη χρήση της γλώσσας, της ελληνικής, εντείνεται η πρόσληψη εννοιών και οδηγεί τις αισθήσεις πέραν της κοινοτοπίας. Ούτως ως ενεργός πολίτης μετέχει και διαμορφώνει την συνέχεια του βίου του πνευματικά, κρίνει το άδικο και δίκαιο, δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανέλιξης και συμμετοχής στην Κοσμοθέαση που μας περικλείει και ανοίγει πύλες που αναδεικνύουν τον ΆΝΘΡΩΠΟ από Θείον Δημιούργημα σε Δημιουργό.

Χρήστος Κράγιας