Από της συστάσεως μιας πόλης, ενός κράτους ή οποιασδήποτε μορφής διοίκησης των ανθρώπων, το πρώτον που εμφανίστηκε είναι οι φόροι. Ο βασιλιάς επιβάλει φόρους, ο άρχοντας ή ο ασκών διοίκηση, επίσης. Και φαίνεται λογικόν, διότι μια οργανωμένη ομάδα για να πορευτεί εν μέσω προβλημάτων και προκλήσεων, πρέπει να διαθέτει οικονομική δύναμη.
Με την εξέλιξη των κοινωνιών και στους σύγχρονους καιρούς, αναγνωρίζουμε ότι οι φόροι, ως οικονομική συμμετοχή του ατόμου, είναι αναγκαίοι. Αν ψάξουμε βαθιά θα εκπλαγούμε από τον αριθμό των σήμερα ισχυόντων φόρων, αλλά και από την ποικιλία τους, που προκαλούν γέλωτα ή κλάμα. Και μπορεί κανείς να πει, ότι μόνον διεστραμμένα μυαλά θα μπορούσαν να τους σκεφτούν και να τους καθιερώσουν. Όμως η κατηγοριοποίηση αυτών είναι απαραίτητη για να εννοήσουμε την προέλευση τους.
Άμεσοι φόροι: Αυτοί που προέρχονται από την φορολόγηση των φυσικών και νομικών προσώπων. Ο ασκών επάγγελμα, σύμφωνα με τις διαδικασίες, υποχρεούται στην καταβολή φόρου εισοδήματος. Το αυτό ισχύει για επιχειρήσεις και εταιρείες που δραστηριοποιούνται οικονομικά. Βέβαια οι συντελεστές φορολόγησης αποτελούν πονοκέφαλο για τους εργαζόμενους και επαγγελματίες, που επιβαρύνονται δυσανάλογα με τους αντίστοιχους των εταιρειών. Δηλαδή η ατομική φορολόγηση είναι βαρύτερη.
Έμμεσοι φόροι: Εδώ χάνεται η μπάλα. Μπορεί να είναι χιλιάδες οι φόροι αυτοί, άλλοι ενεργοί, άλλοι ξεχασμένοι που επαναφέρονται. Συνεχώς παρουσιάζονται νέοι ως προσωρινοί, όμως καθιερώνονται μονίμως. Οι έμμεσοι φόροι είναι παντού γύρω μας και είναι οριζόντιοι. Δηλαδή για κάποιο είδος διατροφής, ο έχων και μη έχων, θα πληρώσουν τα ίδια. Όσον και αν η φαντασία του πολίτη μπορεί να οργιάζει, είναι αδύνατον να συλλάβει τους έμμεσους φόρους.
Ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), στον οποίον συμμετέχει η Ελλάς με άλλες 37 χώρες, με τις στατιστικές του, είναι η εγκυρότερη πηγή εξαγωγής συμπερασμάτων για τους φόρους που επιβάλλονται και την απόδοση τους.
Έτσι μαθαίνουμε ότι για το 2023, τα έσοδα από την φορολόγηση των φυσικών προσώπων ανέρχονται στο 13,6 % των συνολικών και των νομικών στο 6%, έναντι 23,6% και 12% αντίστοιχα στον ΟΟΣΑ. Και είμαστε ΠΡΩΤΟΠΌΡΟΙ στον μέσο όρο για την συνολική φορολογία στην Ελλάδα. Δεν μας διαφεύγουν, βεβαίως, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης που αντιστοιχούν στο 21,4%των φοροεσόδων, ενώ στον ΟΟΣΑ είναι 10,8%.
Ειδική μνεία για τον ΕΝΦΙΑ και οπωσδήποτε για τον ΦΠΑ, που ενώ είναι χαμηλότερος σε κάποιες χώρες και άλλες τον μηδενίζουν για βασικά είδη διατροφής, στην Ελλάδα ανά 4ετια με στατιστικούς όρους, ανέρχεται στο ύψος ενός ετήσιου ΑΕΠ. Τραγικές καταστάσεις.
Βασικά είναι υποχρέωση όλων μας να συνεισφέρουμε στην καταβολή φόρων αναλόγως των εσόδων από την άσκηση επαγγέλματος. Αυτό είναι αναντίρρητο. Όμως, δολίως, κάποιοι ευνοούνται με φωτογραφικούς νόμους και πολλοί απαλλάσσονται τελείως και το χάσμα μεγαλώνει. Κατόπιν αυτού ο βαρέως φορολογούμενος πολίτης ερωτά: Που πάνε αυτοί οι φόροι;;
Πέραν της παραδοχής ότι η χώρα για την ασφάλεια της απαιτεί τεράστιους πόρους για τον εξοπλισμό των ενόπλων δυνάμεων, αν και εδώ η κατασπατάληση και οι μίζες ανθούν, δυστυχώς η ανταποδοτικότητα που είναι το κύριο νόημα των φόρων, απουσιάζει εκκωφαντικά. Οι πολίτες αντικρίζουν ένα ερειπωμένο πεδίο. Οι νευραλγικοί τομείς της παιδείας, υγείας, ασφάλισης, συνταξιοδότησης, ευκαιριών εργασίας, επενδύσεων, κοινωφελών έργων και επεμβάσεων, κόστος διατροφής και επιβίωσης, στέγασης και μυρίων άλλων που άμεσα μας ενδιαφέρουν, βρίσκονται σε χειμερία νάρκη και συνεχώς απαξιώνονται. Η ποιότητα ζωής βαίνει κατηφορικά, τα προβλήματα οξύνονται και η γενική δυσαρέσκεια εκτοξεύεται στα ύψη.
Όσον νομοταγής και καλοπροαίρετος και αν είναι ο πολίτης, εξανίσταται από το πλήθος των επαίσχυντων φόρων και καταλήγει ως αριθμός στους υπολογισμούς των οικονομικών υπουργείων.
Ο Πρωθυπουργός χαίρεται για την πρόοδο της χώρας, τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής διοίκησης, την εξυπηρέτηση των πολιτών και επαίρεται ότι τα έσοδα αυξήθηκαν από την δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας.
Και η μύτη του μεγαλώνει.
Χρήστος Κράγιας
